Rozdzial2 22007(1), zaawansowane zabiegi RKO u dzieci
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Podstawowe Zabiegi Resuscytacyjne
ytacyjne
ROZDZIAÿ
ROZDZIAÿ
Cele:
17% tlenu. Tlen (najlepiej nawilŇony) powinien byę
dostarczony jak najszybciej kaŇdemu dziecku z
zatrzymaniem krĢŇenia. Przeszkoleni pracownicy sþuŇby
zdrowia muszĢ umieę wentylowaę workiem
samorozprħŇalnym z maskĢ twarzowĢ (z tlenem) i
wdroŇyę takĢ wentylacjħ tak szybko jak tylko sprzħt jest
dostħpny.
Po przeczytaniu tego rozdziaþu czytelnik
powinien:
€
Rozumieę, Ňe zapobieganie zatrzymaniu
krĢŇenia jest sprawĢ priorytetowĢ podczas
zaopatrywania dzieci chorych i po urazach
Jednak wentylacja workiem samorozprħŇalnym z maskĢ
twarzowĢ wymaga wiħkszych umiejħtnoĻci niŇ
wentylacja usta-usta lub usta-maska i powinna byę
wykonywana tylko przez personel, ktry byþ uczony tej
techniki wentylacji.
BLS z dodatkowymi przyrzĢdami obejmuje uŇycie worka
samorozprħŇalnego z maskĢ twarzowĢ (zobacz rozdziaþ
3), przedmiotw chroniĢcych przed bezpoĻrednim
kontaktem z poszkodowanym i uŇycie automatycznych
defibrylatorw zewnħtrznych (AED zobacz rozdziaþ
6 i 7).
€
Wiedzieę, Ňe wczesne wdroŇenie
efektywnych Podstawowych Zabiegw
Resuscytacyjnych (BLS) z
powiadomieniem sþuŇb ratownictwa a
nastħpnie wdroŇeniem Zaawansowanych
Zabiegw Resuscytacyjnych (wþĢczajĢc w
to stabilizacjħ stanu pacjenta, transport i
rehabilitacjħ) to kluczowe etapy, ktrych
celem jest zredukowanie ĻmiertelnoĻci i
zachorowalnoĻci w przypadkach
zatrzymania krĢŇenia i oddechu
WPROWADZENIE
€
Znaę sekwencji poszczeglnych krokw w
postħpowaniu w pediatrycznym BLS i
zadþawieniu (FBAO)
W postħpowaniu z dzieęmi z zapaĻciĢ, istnieje wiele
kluczowych czynnikw zwiħkszajĢcych szanse na
przeŇycie i dobry wynik koıcowy. NajwaŇniejsze jest
wczesne rozpoznanie i optymalne postħpowanie u
dzieci, u ktrych wystħpujĢ objawy niedomogi
oddechowej lub niewydolnoĻci krĢŇenia. Zapobieganie
zatrzymaniu krĢŇenia poprzez optymalne postħpowanie
w przypadku niedomogi oddechowej lub niewydolnoĻci
krĢŇenia poprawi rokowanie (zobacz rozdziaþ 1).
€
Rozumieę powody stosowania rŇnych
technik BLS u niemowlĢt i dzieci
Uwaga: za wyjĢtkiem, gdzie wyraŅnie to stwierdzono
terminem dziecko okreĻla siħ w tym rozdziale
zarwno niemowlħta (<1 roku Ňycia) jak i dzieci (od 1
roku Ňycia do pokwitania)
Zawsze bħdzie pewna grupa dzieci, u ktrych nie
moŇna przewidzieę ani zapobiec zatrzymaniu krĢŇenia
lub oddechu. Niemniej jednak, dla tych dzieci wczesny,
BLS, szybkie powiadomienie odpowiednich sþuŇb
ratowniczych i pŅniejsze wdroŇenie Zawansowanych
Zbiegw Resuscytacyjnych sĢ kluczowe w zmniejszeniu
ĻmiertelnoĻci i zachorowalnoĻci. BLS moŇe byę
wykonywany bez Ňadnych dodatkowych przyrzĢdw.
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne (BLS) to zþoŇone
czynnoĻci i umiejħtnoĻci, ktre bez uŇycia dodatkowych
przyrzĢdw, pozwalajĢ na rozpoznanie osoby z
zatrzymaniem krĢŇenia lub oddechu i zyskanie czasu
zanim ofiara otrzyma bardziej zaawansowane leczenie.
BLS powinien byę rozpoczħty najszybciej jak to
moŇliwe. Jego gþwnym celem jest zapewnienie
wystarczajĢcego natlenowania, aby zapobiec
uszkodzeniu mzgu i innych Ňyciowo waŇnych
narzĢdw. ZnajomoĻę zasad BLS oraz praktyczna
umiejħtnoĻę prowadzenia resuscytacji przez wszystkich
obywateli byþaby sytuacjĢ idealnĢ. Sekwencja
postħpowania w BLS jest nazywana resuscytacjĢ
krĢŇeniowo-oddechowĢ (RKO). BLS jest bardziej
efektywny, jeĻli ratownik jest biegþy w jego
wykonywaniu, ale nawet nie do koıca doskonaþa RKO
daje lepsze rezultaty niŇ nie podejmowanie RKO w
ogle.
Dla celw BLS, niemowlħciem nazywamy dzieci do 1.
roku Ňycia, a terminu dziecko uŇywamy dla pacjentw
pomiħdzy 1. rokiem Ňycia a okresem pokwitania.
NiewþaĻciwe i niepotrzebne jest formalne ustanawianie
poczĢtku pokwitania, jeĻli ratownik jest przekonany, Ňe
pacjentem jest dziecko, powinien uŇyę wytycznych dla
pacjenta pediatrycznego.
Pojedynczy ratownicy bez wyksztaþcenia medycznego
powinni stosowaę identycznĢ sekwencjħ BLS jak dla
dorosþych, za wyjĢtkiem wykonania u dzieci 5.
wstħpnych oddechw ratowniczych (preferowane
postħpowanie) i prowadzenia czynnoĻci
resuscytacyjnych przez 1 minutħ zanim udadzĢ siħ po
pomoc (jeĻli sĢ sami). Sekwencja opisana poniŇej ma
BLS moŇe byę wykonywany bez Ňadnych dodatkowych
przyrzĢdw, ale wydychane powietrze zawiera tylko 16-
EPLS 19
Podstawowe Zabiegi Resusc
Rozdziaþ 2 Podstawowe Zabiegi Resuscytacyjne
zastosowanie dla ratownikw z wyksztaþceniem
medycznym, ktrzy zwykle pracujĢ w zespoþach.
ChociaŇ BLS moŇe byę þatwo przyswojony nawet przez
6. latkw jest zþoŇonĢ umiejħtnoĻciĢ psychomotorycznĢ.
Wymaga nie tylko odpowiedniego i efektywnego
nauczania z uŇyciem specjalnie zaprojektowanych
manekinw pediatrycznych, ale rwnieŇ czħstego
uaktualniania i odĻwieŇania umiejħtnoĻci i technik.
BezpieczeĶstwo
W warunkach pozaszpitalnych, najpierw zapewnij
bezpieczeıstwo sobie, nastħpnie dziecku. Na przykþad,
jeĻli istnieje koniecznoĻę wykonywania RKO w pobliŇu
drogi, upewnij siħ, Ňe jest to bezpieczna lokalizacja.
W przypadku urazu, dziecko nie powinno byę
przemieszczane. MoŇe to byę jednak konieczne, jeŇeli
istnieje zagroŇenie dla ratownika albo dla
poszkodowanego. Traktuj wszystkie pþyny ustrojowe
jako potencjalne Ņrdþo zakaŇenia. UŇywaj rħkawiczek i
innych Ļrodkw chroniĢcych przed kontaktem z
poszkodowanym, uŇywaj worka samorozprħŇalnego z
maskĢ twarzowĢ, jeĻli to tylko moŇliwe.
JA DZIAÿAĵ W
PODSTAWOWYCH ZABIEGACH
JA DZIAÿAĵ W
PODSTAWOWYCH ZABIEGACH
RES
USCYTACYJNYCH U
DZIECI
USCYTACYJNYCH U
DZIECI
JeĻli jest obecny wiħcej niŇ jeden ratownik, jeden z nich
powinien natychmiast poszukaę pomocy i powiadomię
zespþ ratownictwa medycznego, inni natomiast
rozpoczynajĢ BLS.
W przypadku pojedynczego ratownika istotne jest, aby
BLS byþ wykonywany przez jednĢ minutħ zanim
rozwaŇy on pozostawienie dziecka i wezwanie pomocy.
Uzasadnienie powyŇszego opiera siħ gþwnie na dwch
przesþankach:
Ratownik podchodzĢc do dziecka, zanim jeszcze je
dotknie, powinien szybko poszukaę jakichkolwiek
wskazwek ĻwiadczĢcych o przyczynie tego nagþego
zdarzenia. To moŇe mieę wpþyw na dalsze
postħpowanie z poszkodowanym (np. podejrzenie urazu
gþowy/krħgosþupa zrodzi koniecznoĻę stabilizacji
odcinka szyjnego krħgosþupa).
Stymulacja
1. WiħkszoĻę zatrzymaı krĢŇenia u dzieci wynika z
hipoksji i dlatego natychmiastowe natlenowanie
(poprzez BLS) jest najpilniejszĢ potrzebĢ
WaŇnym elementem w postħpowaniu z dzieckiem z
zapaĻciĢ jest ocena jego reakcji, poniewaŇ nie musi ono
byę w stanie zagroŇenia Ňycia.
2. Najczħstszym zaburzeniem rytmu serca
obserwowanym w zatrzymaniach krĢŇenia u dzieci
jest znaczna bradykardia przechodzĢca w asystoliħ,
dlatego skuteczny BLS jest waŇniejszy niŇ szybki
dostħp do defibrylatora.
OdpowiedŅ dziecka, ktre wydaje siħ byę nieprzytomne
powinna byę oceniona na podstawie reakcji na bodziec
sþowny i delikatnĢ stymulacjħ. Nigdy nie naleŇy
potrzĢsaę dzieckiem. WþaĻciwym manewrem
(zapewniajĢcym rwnieŇ czħĻciowĢ stabilizacjħ
krħgosþupa szyjnego) jest ustabilizowanie gþowy
poprzez poþoŇenie rħki na czole dziecka, drugĢ rħkĢ
moŇna potrzĢsnĢę za ramiħ lub delikatnie pociĢgnĢę
wþosy. W tym samym czasie gþoĻno naleŇy zawoþaę
dziecko po imieniu, powiedzieę, aby siħ obudziþo, albo
zapytaę siħ: áczy coĻ siħ staþo"?
Mimo tego, Ňe przypadki, kiedy pierwotnym
zaburzeniem rytmu w zatrzymaniu krĢŇenia u dzieci jest
migotanie komr lub czħstoskurcz komorowy bez tħtna
sĢ rzadkie mogĢ siħ jednak zdarzyę.
JeĻli taka sytuacja jest prawdopodobna, na przykþad
nagþe zatrzymanie krĢŇenia przy Ļwiadkach u dziecka
ze znanym schorzeniem dotyczĢcym serca, wwczas
wynik postħpowania zaleŇy od wczesnej defibrylacji. W
takim przypadku preferowanym postħpowaniem bħdzie
zawiadomienie sþuŇ ratowniczych przed rozpoczħciem
BLS i uŇycie AED, jeĻli jest dostħpny.
JeŇeli dziecko odpowiada poruszajĢc siħ, pþaczĢc lub
mwiĢc, dalsze dziaþania mogĢ nie byę konieczne.
Powinno siħ powtarzaę ocenħ stanu klinicznego dziecka
i zwracaę uwagħ na potencjalne zagroŇenia i jeĻli
zajdzie potrzeba poszukaę odpowiedniej pomocy.
JeŇeli dziecko nie reaguje, przejdŅ do kolejnych
krokw BLS tak jak to opisano poniŇej.
WoĀanie o pomoc.
BLS powinien byę wykonywany ákrok po krokuÑ (Rycina
2.1 i 2.20). KolejnoĻę dziaþaı jest waŇna, poniewaŇ
niewþaĻciwe wykonanie jednej czynnoĻci moŇe wpþywaę
na nieskutecznoĻę nastħpnej wykonywanej czynnoĻci
WoĀanie o pomoc.
Zawoþaj o pomoc i podejmij natychmiast BLS. Nie
zostawiaj na tym etapie dziecka, aby wezwaę pomoc.
JeŇeli dostħpne sĢ jeszcze inne osoby, ktre mogĢ
wezwaę zespþ ratownictwa medycznego upewnij siħ,
Ňe potrafiĢ one przekazaę nastħpujĢce informacje:
Bezpieczeıstwo
Stymulacja
Woþanie o pomoc
Drogi oddechowe
Oddech
KrĢŇenie
Ponowna ocena
€
dokþadne okreĻlenie miejsca zdarzenia
€
numer telefonu, z jakiego wzywa siħ pomocy
€
rodzaj wypadku lub zdarzenia (niemowlħ znalezione
z zatrzymaniem krĢŇenia podczas snu, poraŇenie
prĢdem elektrycznym, wypadek samochodowyÈ)
Rycina 2.1
Sekwencja pediatrycznego BLS
EPLS 20
SEKWENC
SEKWENCJA DZIAÿAĵ W
PODSTAWOWYCH ZABIEGACH
RES
RESUSCYTACYJNYCH U
Stymulacja
€
liczba i wiek poszkodowanych Î np. czy
poszkodowanymi sĢ dzieci
U starszych dzieci konieczne bħdzie wiħksze odchylenie
gþowy (pozycja wħszĢca) (Rycina 2.4 i 2.5).
€
ciħŇkoĻę i powaga sytuacji Î np. czy dziecko
wymaga ALS
PoþŇ opuszki palcw drugiej rħki na kostnej czħĻci
Ňuchwy dziecka i unieĻ podbrdek ku grze.
Osoba wzywajĢca pomoc zespoþu ratownictwa powinna
zakoıczyę rozmowħ tylko, jeĻli dostanie takie polecenie
od dyspozytora odbierajĢcego wezwanie.
WaŇne jest, aby palcami drugiej rħki nie uciskaę
miħkkich tkanek pod podbrdkiem, poniewaŇ moŇe to
zablokowaę drogi oddechowe dziecka poprzez
przesuniħcie jħzyka do tyþu i do gry.
Takie dziaþanie ma zapewnię, Ňe zostanĢ przekazane
wszystkie konieczne informacje. Osoba aktywujĢca
system ratownictwa medycznego powinna wrcię na
miejsce zdarzenia i zapewnię ratownika, Ňe pomoc
zostaþa wezwana. Ta sekwencja czynnoĻci powinna
zostaę wykonana nawet, jeĻli do wezwania zespoþu
ratownictwa medycznego uŇywa siħ telefonu
komrkowego.
POJEDYNCZY RATOWNIK
AKTYWACJA SYSTEMU RATOWNICTWA
MEDYCZNEGO
PO 1 MINUCIE BLS
DZIECI I OFIARY UTONIĦCIA W KAņDYM WIEKU
Rycina 2.3 Odgiħcie gþowy i uniesienie Ňuchwy u
niemowlħcia
NAJPIERW AKTYWACJA SYSTEMU
RATOWNICTWA MEDYCZNEGO W CELU
WCZESNEJ DEFIBRYLACJI
W KAņDYM WIEKU: NAGýA UTRATA
PRZYTOMNOĺCI PRZY ĺWIADKACH
WIĦKSZA ILOĺĘ RATOWNIKìW
1 RATOWNIK WYKONUJE BLS, 1 RATOWNIK W
TYM SAMYM CZASIE AKTYWUJE SYSTEM
RATOWNICTWA MEDYCZNEGO
Rycina 2.2 Wzywanie zespoþu ratownictwa
medycznego w zaleŇnoĻci od okolicznoĻci
zatrzymania krĢŇenia.
Drogi oddechowe
Rycina 2.4 Odgiħcie gþowy i uniesienie Ňuchwy u
maþego dziecka
Drogi oddechowe
UdroŇnienie drg oddechowych
U nieprzytomnych dzieci jħzyk zwykle przynajmniej
czħĻciowo zamyka drogi oddechowe. Dlatego, ratownik
musi najpierw udroŇnię drogi oddechowe. MoŇna to
osiĢgnĢę na dwa sposoby:
Odgiħcie gþowy-uniesienie podbrdka
Jest to prosty i skuteczny manewr.
PodejdŅ do dziecka z boku, poþŇ jednĢ rħkħ na czole
dziecka i delikatnie odchyl gþowħ do tyþu.
U niemowlĢt (<1 roku Ňycia) gþowa powinna znajdowaę
siħ w pozycji neutralnej (oĻ uszu powinna byę
rwnolegþa z osiĢ klatki piersiowej) (Rycina 2.3).
Rycina 2.5 Odgiħcie gþowy i uniesienie Ňuchwy u
dziecka
EPLS 21
Rozdziaþ 2 Podstawowe Zabiegi Resuscytacyjne
PoĻwieę do 10 sekund na oglĢdanie, sþuchanie i
wyczucie oddechu.
JeĻli dziecko oddycha spontanicznie i efektywnie,
utrzymuj droŇnoĻę drg oddechowych i wezwij pomoc.
JeŇeli nie ma podejrzenia urazu krħgosþupa szyjnego,
uþŇ dziecko w pozycji bezpiecznej (patrz niŇej)
JeĻli dziecko nie oddycha efektywnie
lub wydaje
pojedyncze westchniħcia, zacznij oddechy ratownicze.
Rycina 2.6 Wysuniħcie Ňuchwy
Wysuniħcie Ňuchwy
To jeden z najskuteczniejszych sposobw udraŇniania
drg oddechowych u dzieci i metoda z wyboru, jeĻli
podejrzewamy uraz krħgosþupa szyjnego. UþŇ rħce po
obu stronach gþowy dziecka. Dwa albo trzy palce kaŇdej
rħki powinny byę poþoŇone pod kĢtami Ňuchwy dziecka,
a nastħpnie unosi siħ Ňuchwħ do gry, kciuki opieramy
delikatnie na koĻciach policzkowych. ýokcie ratownika
powinny spoczywaę na podþoŇu, na ktrym leŇy dziecko,
aby uþatwię wykonanie tego manewru.
Rycina 2.7 Sprawdzanie oddechu u niemowlĢt:
patrz, sþuchaj i czuj, gþowa w pozycji neutralnej
Inspekcja drg oddechowych
NiezaleŇnie od sposobu udroŇnienia drg
oddechowych, waŇne jest sprawdzenie czy w jamie
ustnej nie znajduje siħ ciaþo obce. Palce do jamy ustnej
moŇemy wþoŇyę, jeŇeli widoczne jest w niej ciaþo obce i
jesteĻmy pewni, Ňe moŇemy je usunĢę jednym
delikatnym ruchem palca. Ryzyko spowodowania
uszkodzenia tkanek miħkkich lub dalszego przesuniħcia
ciaþa obcego powoduje, Ňe nigdy nie wolno podejmowaę
prby usuniħcia ciaþa obcego ána ĻlepoÑ. (Postħpowanie
w przypadku zadþawienia (FBAO) zostaþo omwione w
dalszej czħĻci tego rozdziaþu).
Rycina 2.8a Sprawdzanie oddechu u maþego
dziecka: patrz, sþuchaj i czuj, gþowa w pozycji
áwħszĢcejÑ
Kiedy udroŇniono i oceniono drogi oddechowe (A),
ratownik powinien przejĻę do kolejnego punktu,
Oddychanie (B).
Ocena Oddychania: patrz, sþuchaj i
czuj
UdroŇnij drogi oddechowe (tak jak opisano powyŇej) i
poszukuj oznak spontanicznego oddychania.
UþŇ swj policzek kilka centymetrw ponad ustami i
nosem poszkodowanego i spjrz na ciaþo dziecka. W tej
pozycji poszukuj unoszenia i opadania klatki piersiowej,
nasþuchuj szmerw oddechowych i staraj siħ wyczuę na
swoim policzku ruch powietrza (Rycina 2.7 i 2.8).
Rycina 2.8b Sprawdzanie oddechu u dziecka: patrz,
sþuchaj i czuj, gþowa w pozycji áwħszĢcejÑ
EPLS 22
Oddychanie
Technika usta-usta
Oddechy ratownicze
U dzieci umieĻę swoje usta ponad ustami dziecka tak,
aby zapewnię szczelnoĻę. ZaciĻnij nozdrza rħkĢ bliŇszĢ
czoþa dziecka, aby zapobiec ucieczce powietrza przez
nos (Rycina 2.11).
Powinno siħ dostarczyę piħę poczĢtkowych oddechw
ratowniczych. KaŇdy oddech powinien byę dostarczony
wolno (przez okoþo 1-1,5 sekundy). To maksymalizuje
iloĻę tlenu dostarczanĢ do pþuc dziecka i minimalizuje
ryzyko rozdħcia ŇoþĢdka. Zwiħksz iloĻę tlenu i zmniejsz
iloĻę dwutlenku wħgla obecnego w twoim wydychanym
powietrzu poprzez gþħboki wdech przy kaŇdym oddechu
ratowniczym.
Technika usta-usta i nos
Jest to metoda zalecana w celu dostarczania
wydychanego powietrza podczas oddechw
ratowniczych u niemowlĢt. UþŇ swoje usta nad ustami i
nosem niemowlħcia tak, aby uzyskaę szczelnoĻę i
wdmuchnij powietrze tak jak opisano to powyŇej.
(Rycina 2.9 i 2.10) JeŇeli nie jest to moŇliwe ratownik
moŇe wdmuchiwaę powietrze albo przez usta, albo
przez nos niemowlħcia. W tym drugim przypadku usta
muszĢ byę zamkniħte, aby zapobiec ucieczce
powietrza.
Rycina 2.11a Oddechy ratownicze u maþego dziecka
technikĢ usta-usta, z zaciĻniħtym nosem
Rycina 2.11b Oddechy ratownicze u dziecka
technikĢ usta-usta, z zaciĻniħtym nosem
Celem wykonywanych oddechw ratowniczych jest
dostarczenie wydychanego powietrza (okoþo 16-17%
tlenu) do pþuc dziecka. Ratownik musi dostosowaę
ciĻnienie i objħtoĻę wydechu do charakterystyki
poszkodowanego dziecka, tak, aby uniknĢę rozdħcia
jego ŇoþĢdka. EfektywnoĻę oddechw ratowniczych
moŇna ocenię jedynie poprzez obserwowanie unoszenia
siħ i opadania klatki piersiowej; waŇne jest, aby
obserwowaę ruch klatki piersiowej przy kaŇdym wdechu.
JeŇeli przy oddechu ratowniczym nie obserwuje siħ
unoszenia klatki piersiowej, ratownik musi poprawię
udroŇnienie drg oddechowych przed kolejnym
wdechem.
JeĻli pomimo ponownego udroŇnienia drg
oddechowych, nie udaje siħ zaobserwowaę unoszenia
klatki piersiowej przy ponownym oddechu ratowniczym,
powinno siħ rozwaŇyę prawdopodobieıstwo zadþawienia
i przejĻę do uciskania klatki piersiowej. (Postħpowanie w
zadþawieniu omwiono w dalszej czħĻci rozdziaþu).
Ryciny 2.9 i 2.10 Oddechy ratownicze u niemowlĢt
technikĢ usta-usta i nos.
Po dostarczeniu wstħpnych oddechw ratowniczych
ratownik powinien przejĻę do kolejnego punktu Î
KrĢŇenie (C).
EPLS 23
[ Pobierz całość w formacie PDF ]